آشنایی با رشته های ورزشی دو و میدانی
دو و ميداني ناب ترين و اصيل ترين رشته ورزشي است که از ريشه يوناني اتلوس به معني مبارزه و تلاش گرفته شده و به اندازه تاريخ آفرينش انسال قدمت داردپيشينه برگزاري اولين مسابقات دو، پرش و پرتاب در جهان باستان به يونان و ايرلند بازمي گردد.

در مورد تاريخچه دو و ميداني در بازيهاي المپيک روايات مختلفي وجود دارد اما نام کوروبوس به عنوان اولين قهرمان اين مسابقات در 884 سال قبل از ميلاد ثبت شده است. کوروبوس در مسابقه دو 200 متر که تنها مسابقه ادوار اوليه بوده، برنده شده است.

يوناني ها به برگزاري مسابقات دو سرعت، پرش طول، پرتاب ديسک و نيزه ادامه دادند و قهرمانانشان به اوج شهرت رسيدند تا هنگامي که تئودوسيوس امپراطور روم، در سال 393 پس از ميلاد پايان دوران باستاني بازي ها را اعلام کرد.از آن زمان تا قرن نوزدهم ميلادي، دو و ميداني در مسابقات نظاميان اروپايي به حيات خود ادامه داد تا اينکه در انگليس شکل مدرن اين ورزش پايه گذاري شد.

در سال 1896 که آغاز دوره مدرن بازيهاي المپيک بود، دو و ميداني همان مفهومي را داشت که امروزه از آن استنباط مي شود. از اين ورزش در کنار مسابقات شنا به عنوان قلب بازيهاي المپيک ياد شده است. شعار دو و ميداني در المپيک به زبان يوناني سيتيوس، آلتيوس، فورتيوس به معني سريعتر، بالاتر و قويتر است.طولاني ترين رقابت در ميان مواد مختلف دو و ميداني، دوي 42 کيلومتر و 195 متر ماراتن است که ريشه در تاريخ يونان باستان دارد. فيليپيدس مسافت شهر ماراتن تا آتن را مي دود تا خبر پيروزي آتني ها بر پارسيان (ايران) را اعلام کند و سپس مي ميرد.

پرش طول، پرش ارتفاع و سه گام به علاوه پرش با نيزه موادي هستند که در زمين واحد انجام مي شوند. رشته هاي پرتابي شامل پرتاب وزنه، چکش، ديسک و نيزه است اما رقابت مورد علاقه يونانيان مواد چندگانه شامل 10 گانه براي مردان و 7 گانه براي زنان است.
امروزه دو و ميداني با رشته هايي همچون فوتبال، بسکتبال، تنيس و واليبال به عنوان پرتحرک ترين رشته هاي ورزشي جهان رقابت مي کند.

سابقه حضور زنان در مسابقات دو و ميداني المپيک نيز به بازي هاي 1928 آمستردام برمي گردد. اگرچه برنامه بازي هاي المپيک از سال 1932 فرق کرده و نسبتا استانداردتر شده است اما برنامه مسابقات مردان و زنان تقريبا مثل هم است و تفاوت هاي اندکي دارد. دوي 3000 متر زنان براي اولين بار در المپيک پکن گنجانده شده است.

تاریخچه رشته های ورزشی دو و میدانی
منشاء پیدایش دو و میدانى به انسان‌هاى اولیه برمى‌گردد. انسان‌هاى اولیه، در جریات تلاش براى بقاء، شکار و دفاع از دو بدن، پریدن و پرتاب کردن استفاده مى‌‌برند. با گذشت زمان و تغییر شرایط زندگی، انجام این حرکات طبیعى بیشتر براى عملیات جنگى صورت مى‌گرفت. در زمان صلح که اوقات فراغت جنگجویان بیشتر بود و در این زمینه‌ها به تمرین و رقابت مى‌پرداختند.

نقوش روى اشیاء و ظروف بجا مانده از دوران باستان، تصاویر انسان‌هایى را نشان مى‌دهد در حال دویدن، پریدن و پرتاب کردن مى‌باشند. براساس مدارک موجود اثبات گردیده است که پیش از اولین دوره مسابقات المپیک دویدن، پریدن و پرتاب کردن به عنوان یک ورزش داراى جاذبه براى مردم یونان بوده است. مسابقه بیشتر دو و میدانى به یونان باستان مى‌رسد. در سال ۷۷۶ ق - م و رشته‌هاى ۵ گانه ورزشى مرکب از: دو سرعت، پرش طول، پرتاب دیسک، پرتاب نیزه و کشتى تشکیل مى‌شد.

دو و میدانى نوین در قرن ۱۹ در امپراطورى انگلستان بوجود آمده و رشته‌هاى قدیمى ابقاء و رشته‌هاى جدیدى مانند: دو با مانع، دوهاى استقامت، پرش‌ طول و پرش سه ‌گام، پرتاب چکش و وزنه جزو رشته دو ومیدانى درآمدند.

درسال ۱۸۱۰ میلادى مسابقه‌اى در زمینه دو و میدانى در انگلستان انجام گردید. در بین سال‌هاى ۱۸۵۷ و ۱۸۶۰ و مسابقات دو و میدانى بین دانشگاه‌هاى مشهور آکسفورد و کمبریج برگزار مى‌گردید. ۲۰ سال بعد رشته دو و میدانى آن چنان توسعه پیداکرد که انجمن دو و میدانى آماتورى انگلستان تأسیس گردید.

 
دو ۳۰۰۰ متر با مانع بصورت امروزى از مسابقات صحرا نوردى که بسیار مورد علاقه سربازان انگلیسى بود مشتق گردید. از سال ۱۹۰۰ مسابقات با مسافت‌هاى مختلف انجام مى‌شد، وى از سال ۱۹۲۰ مسافت رسمى ۳۰۰۰ متر تعیین شد. ایده واردکردن دو ماراتن در سال ۱۸۹۶ در اولین دوره المپیک جدید بوجود آمده و انجام پذیرفت.

پرش ارتفاع همراه با انواع حرکات آکروباتیک، در قرن ۱۹ از جزایر انگلستان رونق یافت. پرش سه گام نیز از جزایر ایرلند آغاز گردید، در طى قرن ۱۹ ایرلندى‌ها در این رشته تبحر پیدا کردند. ماده پرتاب وزنه نیز به جزایر انگلستان مربوط مى‌شد. در آغاز براى پرتاب از سنگ استفاده مى‌شده است ولى بعدها در اواسط قرن ۱۸ از گلوله‌هاى آهنى استفاده گردید. در آغاز قرن ۱۹ نیز محل پرتاب از مربع به دایره تبدیل گردید. پرتاب چکش نیز از قرن ۱۶ از جزایر انگلستان شروع گردید البته شکل جدید چکش از اسکاتلند آغاز شد. موارد ۱۰ گانه نیز در اواسط قرن ۱۹ در ایرلند انجام مى‌شد. البته پیشگامى اسکاندیناوى‌ها موجب ورود این رشته در مسابقات المپیک استکهلم گردید.

در مسیر تکاملى دو و میدانی، مسابقه دو ۶۰ متر سرعت در المپیک‌هاى ۱۹۰۰ و ۱۹۰۴ برگزار گردید. رشته ۲۰۰ متر سرعت نیز از دومین دوره المپیک در برنامه قرار گرفت. مسابقات دو صحرانوردى از سال ۱۹۱۲ انجام گردید. در سال‌هاى ۱۹۰۰ تا ۱۹۰۴ ماده ۳۰۰ متر با مانع، پرش ارتفاع و پرش طول درجا انجام گرفت. پرش سه گام بدون دورخیز نیز طى سال‌هاى ۱۹۰۰ و ۱۹۰۴ به اجرا درآمدند. ماده پیاده‌روى نیز در سال ۱۹۰۸ و ریله المپیک نیز در سال ۱۹۰۸ انجام پذیرفت.

بطورکلى نقش انگلستان در توسعه تجدید حیات رشته دو و میدانى بسیار بوده است. بطوریکه در طول سال‌هاى ۱۸۲۰ و ۱۸۶۰و این رشته در دانشگاه‌ها و مدارس راه یافته و دانش‌آموزان و دانشجویان به آن تمایل خوبى نشان مى‌دادند. رونق دو و میدانى در انگلستان باعث روى‌آورى سایر کشورهاى اروپایى به این رشته شد. آنها در کشور و نیز در مستعمرات خود دو و میدانى را ترویج کردند. باشگاه دو و میدانى نیویورک در سال ۱۸۶۸ تأسیس و مسابقات منظم در موارد دوها، پرش‌ها و پرتاب‌ها برگزار گردید.

تفکر تأسیس فدراسیون بین‌المللى دو و میدانی، همزمان با برگزارى مسابقات المپیک ۱۹۱۲ استکهلم بوجود آمد. سه روز پس از برگزارى آن مسابقات، اولین کنگره فدراسیون بین‌المللى دو و میدانى با شرکت کشورهای: استرالیا، اتریش، بلژیک، شیلی، کانادا، دانمارک، مصر، فنلاند، فرانسه، آلمان، یونان، مجارستان، نروژ، روسیه، سوئد، آمریکا و انگلستان، برگزار گردید. اولین مقررات بین‌المللى دو و میدانى نیز در سال ۱۹۱۴ در کنگره لیون فرانسه به تصویب رسید.
منبع : delgarm.com